Μία καλλιέργεια που υπόσχεται πολλά, αν και γενικά είναι άγνωστη, είναιη καλλιέργεια της σπιρουλίνας. Η πρώτη ιδέα για τη καλλιέργεια τηςσπιρουλίνας υπήρξε ακριβώς πριν 20 χρόνια στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και η πρώτη καλλιέργεια σπιρουλίνας πραγματοποιήθηκε πριν 15 χρόνια στη περιοχή της Νιγρίτας του νομού Σερρών. Επειδή η σπιρουλίνα είναι ουσιαστικά είδος φυκιού, στη κοιλάδα της Νιγρίτας υπάρχουν γεωθερμικά πεδία που μπορεί να αναπτυχθεί κατάλληλα, ωστόσο και άλλες περιοχές στην Ελλάδα με γεωθερμικά πεδία μπορεί να είναι κατάλληλες για να αναπτυχθεί η σπιρουλίνα.
Σπιρουλίνα και ιδιότητες
Η σπιρουλίνα είναι μία από τις τελειότερες τροφή που υπάρχουν. Ακόμη χαρακτηρίζεται ως ένα βασικό συμπλήρωμα διατροφής εξαιτίας των θεραπευτικών χαρισμάτων της. Σε αντίθεση με άλλους μικροοργανισμούς, η σπιρουλίνα περιέχει πάρα πολλά ιχνοστοιχεία και πρωτεΐνες, που γίνονται αποδεκτά με μεγάλη αρμονία από τον οργανισμό του ανθρώπου. Το ποσοστό των πρωτεϊνών κυμαίνεται περίπου στο 60% του ξηρού της βάρους και επίσης περιέχει διπλάσια πρωτεΐνη από τη σόγια και τριπλάσια από το μοσχαρίσιο κρέας.
Σπιρουλίνα – καλλιέργεια
Επομένως, οι πρωτεΐνες της σπιρουλίνας διοχετεύουν στον άνθρωπο σχεδόν όλα τα κύρια αμινοξέα, κάτι που τη κάνει να τη προτιμούν πάρα πολύ οι χορτοφάγοι. Ακόμη η σπιρουλίνα είναι εξαιρετικά πλούσια σε βιταμίνες, ιχνοστοιχεία, και μέταλλα όπως το μαγνήσιο, το ασβέστιο, και ο φώσφορος. Έτσι με ελάχιστη ποσότητα σπιρουλίνας ο άνθρωπος λαμβάνει όλα τα απαραίτητα συστατικά για την επιβίωσή του!
Σπιρουλίνα – μορφή και ιστορία
Η σπιρουλίνα είναι ένα φύκι, η αλλιώς ένας μικροοργανισμός που ζει μέσα στο νερό με πάχος μονάχα 0,3 χιλιοστά και έχει την όψη σπείρας και χρώμα πράσινο-μπλε. Οι μικροοργανισμοί αυτοί πρωτοεμφανίστηκαν στη Γη πριν από 3,5 δισεκατομμύρια χρόνια, δηλαδή λίγο αργότερα από τη περίοδο που υπήρξε η Γη ως πλανήτης.
Οι μικροοργανισμοί αυτοί είχαν πρωταγωνιστικό ρόλο στο να υπάρξει η πρωταρχική ατμόσφαιρα της Γης, δηλαδή εξαιτίας αυτών των μικροοργανισμών υπήρξε ολόκληρη η ζωική δραστηριότητα στη Γη από τότε μέχρι σήμερα χάρη στη παραγωγή οξυγόνου με τη βοήθεια της φωτοσύνθεσης, αλλά και στην ανάπτυξη όλων των έμβιων όντων. Οι πρώτες μορφές ζωής στη γη ήταν τα βακτήρια, που υπάρχουν εδώ και 3,4 δισεκατομμύρια χρόνια. Αργότερα αναπτύχθηκαν τα κυανοβακτήρια και ένα από αυτά τα κυανοβακτήρια ήταν και η σπιρουλίνα.
Σπιρουλίνα καλλιέργεια
Η καλλιέργεια της σπιρουλίνας έχει πολλά έξοδα εγκατάστασης διότι απαιτείται να αγοραστούν θερμοκήπια, εργαστήρια, αποξηραντήρες, δεξαμενές παραγωγής, μηχανισμοί ανάδευσης του θρεπτικού υλικού, καθώς και διάφορα άλλα υλικά.
Έτσι τα έξοδα κυμαίνονται γύρω στα 45.000 ευρώ ανά στρέμμα ενώ αν καλλιεργηθεί σε μέρη χωρίς γεωθερμία, είναι απαραίτητη η διαρκής θέρμανση του θρεπτικού διαλύματος και ως αποτέλεσμα θα έχει ακόμη περισσότερα έξοδα παραγωγής.
Σπιρουλίνα καλλιέργεια
Όσον αφορά τις δεξαμενές παραγωγής, αυτές πρέπει να είναι ρηχές, με βάθος μονάχα περίπου 0.35 εκατοστά και με πλάτος και μήκος που διαφέρουν ανάλογα με το μέγεθος της μονάδος. Οι δεξαμενές αυτές επιβάλλεται να είναι γεμάτες με νερό, το οποίο μπορεί να είναι νερό από τη βροχή ή και από τη βρύση αλλά με χαμηλά ποσοστά χλωρίου.
Η καλλιέργεια της σπιρουλίνας χρειάζεται μία minimum θερμοκρασία. Η κατάλληλη θερμοκρασία του νερού είναι οι 37 βαθμοί κελσίου. Σε ένα περιβάλλον με πάνω από 37 βαθμούς θερμοκρασία θα υπάρξουν καταστροφές στη καλλιέργεια, ενώ σε θερμοκρασίες κάτω των 37 βαθμών η ταχύτητα πολλαπλασιασμού της σπιρουλίνας μειώνεται ανάλογα με τη πτώση της θερμοκρασίας. Πάντως αυτή η πτώση μπορεί να φτάσει μέχρι τη θερμοκρασία των 20 βαθμών κελσίου διότι κάτω από τους 20 βαθμούς σταματάει ολοκληρωτικά η ανάπτυξη της σπιρουλίνας.
Για να διατηρηθεί το νερό με το θρεπτικό υλικό στη κατάλληλη θερμοκρασία επιβάλλεται να θερμαίνεται με τεχνητή μέθοδο. Έτσι επιβάλλεται να μπούνε οι δεξαμενές μέσα σε ένα θερμοκήπιο, αλλά αυτό δεν είναι αρκετό. Επιβάλλεται να είναι τοποθετημένο ένα σύστημα θέρμανσης και φωτισμού, αν και αυτή η μέθοδος έχει πολύ μεγάλο κόστος διότι ξοδεύεται πάρα πολύ ενέργεια. Όμως εφόσον το ζέσταμα του νερού γίνεται συγκεκριμένα με ηλεκτρική ενέργεια, τότε μεγαλώνουν σημαντικά τα έξοδα παραγωγής. Μια άλλη έξυπνη μέθοδος είναι η γεωθερμία, όπου με τη μέθοδο της γεωθερμίας καλλιεργείται η σπιρουλίνα στη Νιγρίτα Σερρών.
Σπιρουλίνα: αποξήρανση και αποθήκευση
Ο μοναδικός τρόπος διατήρησης της σπιρουλίνας χωρίς να ψυχθείμέσα σε ψυγεία, είναι η αποξήρανση. Στη βιομηχανία η σπιρουλίνα αποξηραίνεται με ρεύμα αερίου καυτής θερμοκρασίας αλλά για πολύ μικρή χρονική περίοδο διότι παρατεταμένη αποξήρανση μπορεί να οδηγήσει σε ζύμωση της σπιρουλίνας. Η σπιρουλίνα μπορεί να αποξηρανθεί και να παρασκευαστεί ως μακαρόνι ή αλεύρι ή σε χονδρές ίνες. Η καλοδουλεμένα αποξηραμένη σπιρουλίνα είναι τραγανή. Η ξηρή σπιρουλίνα πρέπει να έχει λίγο πιο κάτω από 10% υγρασία για να διατηρείται χωρίς παρενέργειες.
Η ξηρή σπιρουλίνα έχει την ικανότητα να διατηρηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς να χάσει τις ιδιότητές της, υπό τον όρο ότι θα διατηρηθεί σε γεμάτα και στεγανά φακελάκια, σε σκοτεινό και δροσερό σημείο με απόλυτη νηνεμία. Σε απλά φακελάκια μπορεί να κρατηθεί για 90 μέρες περίπου χωρίς καμία επίπτωση. Πάντως η μεγαλύτερη διάρκεια διατήρησης της σπιρουλίνας είναι 5 χρόνια και αυτό επιτυγχάνεται με τη συσκευασία που διατηρεί τη σπιρουλίνα σε κενό αέρος.Συμπεράσματα για την σπιρουλίνα
Φαίνεται λοιπόν ότι η σπιρουλίνα έχει μεν μεγάλο κόστος εγκατάστασης, όμως υπόσχεται πάρα πολλά από την άποψη της παραγωγής και των εσόδων για τους υποψήφιους καλλιεργητές.
