Του Γιώργου Κύρτσου
Η πρωτοβουλία που πήρε ο πρωθυπουργός κ. Παπανδρέου για τη διενέργεια του δηµοψηφίσµατος για την έγκριση της δανειακής σύµβασης που συµφωνήθηκε στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης προκάλεσε υστερικές αντιδράσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η καγκελάριος της Γερµανίας κ. Μέρκελ και ο Πρόεδρος της Γαλλίας κ. Σαρκοζί εµφανίστηκαν....
ιδιαίτερα δυσαρεστηµένοι, οι δείκτες των χρηµατιστηρίων κατέγραψαν µεγάλη πτώση, µέχρι και ο πρωθυπουργός της Ιταλίας κ. Μπερλουσκόνι βρήκε την ευκαιρία να φορτώσει την οικονοµική αστάθεια που εκδηλώνεται στη χώρα του στις κινήσεις του Έλληνα πρωθυπουργού.Καλά κάνουν και πανικοβάλλονται οι Ευρωπαίοι εταίροι µας για τις αρνητικές εξελίξεις που έχουν δροµολογηθεί, δεν πρέπει να αποδίδουν, όµως, τις ευθύνες στην ανήµπορη ελληνική πλευρά.
Το σύστηµα σε αδιέξοδο
Τα λάθη και οι παραλείψεις των κυβερνήσεων Καραµανλή και Παπανδρέου έχουν οδηγήσει την Ελλάδα, σε συνδυασµό µε την έλλειψη µιας ολοκληρωµένης ευρωπαϊκής στρατηγικής, εκτός Ευρωζώνης. Η συµµετοχή µας σε αυτήν είναι επιφανειακή και δείχνει προσωρινή.
∆εν υπάρχει οικονοµική δυναµική που θα µπορούσε να οδηγήσει στην επιτυχηµένη ενσωµάτωσή µας στην Ευρωζώνη και στη διαχείριση του δηµόσιου χρέους έξω από τη λογική του οικονοµικού και κοινωνικού οδοστρωτήρα. Είναι τουλάχιστον αστείο να χρεώνουν την αστάθεια της Ευρωζώνης οι εταίροι µας σε µια χώρα µε ΑΕΠ που αναλογεί µόλις στο 2% του συνολικού ΑΕΠ της Ευρωζώνης.
Άλλοι είναι οι πραγµατικοί κίνδυνοι που αντιµετωπίζουν οι Ευρωπαίοι.
Πρώτον, η κρίση υπερχρέωσης δεν αφορά µόνο στην Ελλάδα. Η αντιµετώπισή της περνάει από µία δραστική πτώση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών, που θα δοκιµάσει τις αντοχές του πολιτικού συστήµατος.
∆εύτερον, µε την πολιτική που εφαρµόζεται ενισχύονται τα φαινόµενα ύφεσης στις υπερχρεωµένες χώρες, µε αποτέλεσµα να γίνεται πρακτικά αδύνατη η διαχείριση του δηµόσιου χρέους.
Τρίτον, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία θα µπορούσε να συµβάλει στην αντιµετώπιση της κρίσης, έχει µπει σε ένα γερµανικό καλούπι απόλυτης νοµισµατικής ορθοδοξίας, µε βασικό στόχο την καταπολέµηση του πληθωρισµού. Κατά συνέπεια, αντί να συµβάλλει στην εφαρµογή µιας στρατηγικής εξόδου από την κρίση, έχει µετατραπεί σε µέρος του προβλήµατος.
Τέταρτον, οι πολιτικοί της Κεντροδεξιάς και της Κεντροαριστεράς είναι απόλυτα υποταγµένοι σε πανίσχυρα κερδοσκοπικά κυκλώµατα.
Η διεθνής χρηµατοπιστωτική κρίση του 2008 είναι αυτή που προκάλεσε το δηµοσιονοµικό εκτροχιασµό και την επιτάχυνση της υπερχρέωσης.
Οι κυβερνήσεις έθεσαν τους κρατικούς προϋπολογισµούς στη διάθεση των τραπεζιτών, που οδηγήθηκαν στη χρεοκοπία µέσα από την ασύδοτη κερδοσκοπία. Πέµπτον, δεν υπάρχουν οι προϋποθέσεις για ενιαία πολιτική απάντηση στην κρίση. Έχει αλλάξει ο συσχετισµός δυνάµεων στην Ευρωζώνη, µε τη Γερµανία να ενισχύει συνεχώς τη θέση της και να επιβάλλει «γερµανικές» λύσεις σε προβλήµατα χωρών µε εντελώς διαφορετικά οικονοµικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά.
Τέλος, οι συµφωνίες κορυφής απορρίπτονται από την πλειονότητα των πολιτών των υπερχρεωµένων χωρών της Ευρωζώνης. Η κίνηση Παπανδρέου να θέσει το περιεχόµενο της νέας δανειακής σύµβασης υπό την κρίση του ελληνικού λαού πανικόβαλε τους ισχυρούς της Ευρωζώνης, γιατί δηµιουργεί ένα πολιτικό προηγούµενο που µπορεί να οδηγήσει στη λαϊκή αµφισβήτηση βασικών επιλογών. ∆εν είναι τυχαίο ότι το γαλλικό Σοσιαλιστικό Κόµµα, ο υποψήφιος του οποίου έχει µεγάλες πιθανότητες να επικρατήσει στις προεδρικές εκλογές του 2012, αντιµετώπισε την πρωτοβουλία Παπανδρέου σαν ευκαιρία για να αλλάξει, συνολικά, ο τρόπος λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Θα χρειαστεί, βέβαια, πολιτική αλλαγή ταυτόχρονα στη Γερµανία και στη Γαλλία για να δηµιουργηθούν οι προϋποθέσεις µιας διαφορετικής αντιµετώπισης της κρίσης.
Ο πανικός που εκδηλώνεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι απόλυτα δικαιολογηµένος και ελάχιστη σχέση έχει µε τις εξελίξεις στην Ελλάδα, η συµµετοχή της οποίας στην Ευρωζώνη είναι από περιθωριακή έως τυπική.
