Το πρωί της 30ης του Ιούνη του 1908 ο ουρανός εξερράγη επάνω από μια απομακρυσμένη περιοχή της κεντρικής Σιβηρίας. Μια μπάλα φωτιάς με ισχύ εκατονταπλάσια αυτή της έκρηξης στη Χιροσίμα, διέσχισε την ατμόσφαιρα ‘σα να επρόκειτο για έναν δεύτερο ήλιο’, σύμφωνα με τις μαρτυρίες όσων την είδαν.
Οι επιστήμονες σήμερα πιστεύουν ότι ένα μικρό τμήμα ενός κομήτη ή ενός αστεροειδή ήταν αυτό που προκάλεσε το επονομαζόμενο ‘συμβάν στην Tunguska’, την περιοχή δηλαδή που βρίσκεται κοντά στον ομώνυμο ποταμό.
Κανένας όμως δεν ξέρει στα σίγουρα το ακριβώς συνέβη, διότι δεν βρέθηκε ποτέ κάποιο τμήμα του μετεώρου. Η έκρηξη ήταν τόσο έντονη, ισοπέδωσε και αποτέφρωσε πάνω από 800 τετραγωνικά μίλια που ήταν γεμάτα δέντρα, που ολόκληρες γενεές ερασιτεχνών ερευνητών έχουν προτείνει σενάρια όπως για μια μαύρη τρύπα που ξεστράτισε ή για επίθεση από UFO. Τώρα, μια νέα επιστημονική έρευνα προτείνει πως ένα κομμάτι από έναν κομήτη που προκάλεσε μια μπάλα φωτός με ισχύ 5 έως 10 μεγατόνων, ήταν αυτή που προκάλεσε την έκρηξη, έχοντας ως αποτέλεσμα τη μεγαλύτερη μη πυρηνική φυσική έκρηξη που συνέβη ποτέ στη σύγχρονη ιστορία. Ακόμα περισσότερο, σύμφωνα με τη νέα αυτή υπόθεση, το μεγαλύτερο μέρος του κομήτη αναπήδησε στην ατμόσφαιρα και ξαναγύρισε σε τροχιά γύρω από τον ήλιο.
Οι επιστήμονες έφτασαν ακόμα και στο σημείο να αναγνωρίσουν ένα υποψήφιο ουράνιο σώμα υπεύθυνο για την έκρηξη της Tunguska, που τώρα βρίσκεται σε απόσταση εκατοντάδων εκατομμυρίων μιλίων, το οποίο βρισκόταν κάπου κοντά στη Γη στις 30 Ιουνίου του 1908 και που πρόκειται να ξαναπεράσει από κοντά μας το 2045. Αλλά το πώς ακριβώς ένας κομήτης, δηλαδή βασικά μια μπάλα από νερό, πάγο και κοσμική σκόνη, θα μπορούσε να δημιουργήσει μια τόσο μαζική έκρηξη χωρίς να αφήσει κάποιο ίχνος, είναι μια ερώτηση δύσκολη να απαντηθεί. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η απάντηση μπορεί να αναζητηθεί στη βασική χημεία και όχι στις περίπλοκες έρευνες που βασίζονται στη φυσική ή ακόμα και στην αναζήτηση στοιχείων που μέχρι τώρα δεν έχουν βρεθεί στην περιοχή.
Ένα από τα πιο περίεργα απομεινάρια από το γεγονός της Tunguska είναι το μοτίβο του καψαλισμένου χώματος που άφησε πίσω της. Δεν άφησε έναν κυκλικό κρατήρα, αλλά ένα ίχνος από απανθρακωμένα δέντρα διασκορπισμένα σαν μια πεταλούδα, με τα εξωτερικά φτερά της να εκτείνονται σε μια βόρεια με βορειοανατολική και μια νότια με νοτιοανατολική κατεύθυνση. Όταν τους παρουσιάστηκε αυτό το ασυνήθιστο μοτίβο, κορυφαίοι επιστήμονες όπως ο Giuseppe Longo του Πανεπιστημίου της Bologna στην Ιταλία και ο Yuri Medvedev του ρωσικού Ινστιτούτου Εφαρμοσμένης Αστρονομίας, εστιάστηκαν σε δυο βασικές θεωρίες, ότι είτε δυο διαφορετικά αντικείμενα εξερράγησαν στον ουρανό επάνω από την περιοχή, είτε ένα αντικείμενο πέρασε από την ατμόσφαιρα, έκανε έναν κύκλο γύρω από τη γη και στη συνέχεια ξαναμπήκε στην ατμόσφαιρα από την περιοχή της Tunguska σε ένα δεύτερο πέρασμά του. Ο Edward Drobyshevski, ερευνητής φυσικός στη Ρωσική Ακαδημία Επιστημών στην Άγια Πετρούπολη, πιστεύει πως το τμήμα του κομήτη που δημιούργησε την έκρηξη συμπίεσε τα καύσιμά του με τη μορφή υδρογόνου με τρόπο που τα αέρια μετέτρεψαν το ουράνιο σώμα μέσα σε δευτερόλεπτα σε μια φλεγόμενη κόλαση.
Έφτασε στην θεωρία αυτή που εμπλέκει το υδρογόνο, όταν εστιάστηκε στη βασική χημεία και συγκεκριμένα στην ηλεκτρόλυση, δηλαδή στον διαχωρισμό του νερού σε υδρογόνο και οξυγόνο με τη χρήση του ηλεκτρικού ρεύματος. Το υδρογόνο που προκάλεσε την έκρηξη το 1908, όπως λέει ο Drobyshevski, πιθανότατα προέρχεται από την προηγούμενη ενσάρκωση του κομήτη, ως ένα μικρό τμήμα ενός φύλλου πάγου που βρισκόταν σε έναν δορυφόρο του Δία ή του Κρόνου. Με τον χρόνο, τα ισχυρά μαγνητικά πεδία του πλανήτη που φιλοξενούσε το φεγγάρι διαχώριζαν μερικά μόρια νερού που βρισκόταν στο φύλλο αυτό του πάγου κι έτσι παραγόταν υδρογόνο και φουσκάλες οξυγόνου που παρέμεναν παγιδευμένες στο εσωτερικό του. Όταν σχηματίστηκε αρκετό υδρογόνο μέσα στο φύλλο αυτό του πάγου, μια απευθείας σύγκρουσή του με έναν αστεροειδή θα το έκανε να εκραγεί και θα έστελνε θραύσματα πάγου γεμισμένου με φουσκάλες υδρογόνου στο διάστημα. (Το 1981 ο Drobyshevski δημοσίευσε μια έρευνα στην οποία πρότεινε πως πάγος πλούσιος σε υδρογόνο που βρισκόταν στον δορυφόρο Τιτάνα του Κρόνου, εξερράγη κάποια στιγμή περίπου 3000 με 10000 χρόνια πριν, εμπλουτίζοντας τη σύσταση των δακτυλίων του Κρόνου και πιθανώς εκσφενδονίζοντας κάποια τμήματα πάγου στο ηλιακό σύστημα).
Αυτά τα θραύσματα του πάγου θα περιδιάβαιναν στη συνέχεια το ηλιακό σύστημα, σύμφωνα με τον Drobyshevski, και περιστασιακά θα διασταυρωνόντουσαν με έναν πλανήτη όπως η Γη, όπως μπορεί να συνέβη το 1908. Αν προσθέσουμε μια σπίθα σε ένα τέτοιο θραύσμα και την τριβή από την είσοδό του στην ατμόσφαιρα, θα προκύψει μια γιγάντια, φυσικά αναπτυσσόμενη, εκρηκτική βόμβα πάγου. Όταν το μετέωρο της Tunguska πέρασε τη γήινη ατμόσφαιρα, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Drobyshevski, το 10 τοις εκατό το πάγου του εξερράγη. Αυτό στη συνέχεια έσπρωξε το κύριο μετέωρο πίσω στο διάστημα. Μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να εξηγήσει το ασυνήθιστο μοτίβο σε σχήμα πεταλούδας που παρουσιάζουν τα κατεστραμμένα δέντρα στην περιοχή, όπως προσθέτει.
Η υπόθεση του Drobyshenski είναι πολύ ενδιαφέρουσα και εξηγεί πολλά από τα στοιχεία που συναπαρτίζουν το μυστήριο της έκρηξης στην Tunguska, αλλά απέχει ακόμα πολύ από το να αποτελεί μια απόδειξη, σύμφωνα με άλλους ερευνητές που ασχολούνται με το αντικείμενο. Σε κάθε περίπτωση πάντως, η έρευνα αυτή μπορεί να μας προσφέρει σημαντικές πληροφορίες σχετικά με τα αντικείμενα που περνάνε κοντά από τη Γη και τους αόρατους κινδύνους που μπορούν να κρύβονται μέσα στο παγωμένο εσωτερικό τους.
Οι επιστήμονες σήμερα πιστεύουν ότι ένα μικρό τμήμα ενός κομήτη ή ενός αστεροειδή ήταν αυτό που προκάλεσε το επονομαζόμενο ‘συμβάν στην Tunguska’, την περιοχή δηλαδή που βρίσκεται κοντά στον ομώνυμο ποταμό.
Κανένας όμως δεν ξέρει στα σίγουρα το ακριβώς συνέβη, διότι δεν βρέθηκε ποτέ κάποιο τμήμα του μετεώρου. Η έκρηξη ήταν τόσο έντονη, ισοπέδωσε και αποτέφρωσε πάνω από 800 τετραγωνικά μίλια που ήταν γεμάτα δέντρα, που ολόκληρες γενεές ερασιτεχνών ερευνητών έχουν προτείνει σενάρια όπως για μια μαύρη τρύπα που ξεστράτισε ή για επίθεση από UFO. Τώρα, μια νέα επιστημονική έρευνα προτείνει πως ένα κομμάτι από έναν κομήτη που προκάλεσε μια μπάλα φωτός με ισχύ 5 έως 10 μεγατόνων, ήταν αυτή που προκάλεσε την έκρηξη, έχοντας ως αποτέλεσμα τη μεγαλύτερη μη πυρηνική φυσική έκρηξη που συνέβη ποτέ στη σύγχρονη ιστορία. Ακόμα περισσότερο, σύμφωνα με τη νέα αυτή υπόθεση, το μεγαλύτερο μέρος του κομήτη αναπήδησε στην ατμόσφαιρα και ξαναγύρισε σε τροχιά γύρω από τον ήλιο.
Οι επιστήμονες έφτασαν ακόμα και στο σημείο να αναγνωρίσουν ένα υποψήφιο ουράνιο σώμα υπεύθυνο για την έκρηξη της Tunguska, που τώρα βρίσκεται σε απόσταση εκατοντάδων εκατομμυρίων μιλίων, το οποίο βρισκόταν κάπου κοντά στη Γη στις 30 Ιουνίου του 1908 και που πρόκειται να ξαναπεράσει από κοντά μας το 2045. Αλλά το πώς ακριβώς ένας κομήτης, δηλαδή βασικά μια μπάλα από νερό, πάγο και κοσμική σκόνη, θα μπορούσε να δημιουργήσει μια τόσο μαζική έκρηξη χωρίς να αφήσει κάποιο ίχνος, είναι μια ερώτηση δύσκολη να απαντηθεί. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η απάντηση μπορεί να αναζητηθεί στη βασική χημεία και όχι στις περίπλοκες έρευνες που βασίζονται στη φυσική ή ακόμα και στην αναζήτηση στοιχείων που μέχρι τώρα δεν έχουν βρεθεί στην περιοχή.
Ένα από τα πιο περίεργα απομεινάρια από το γεγονός της Tunguska είναι το μοτίβο του καψαλισμένου χώματος που άφησε πίσω της. Δεν άφησε έναν κυκλικό κρατήρα, αλλά ένα ίχνος από απανθρακωμένα δέντρα διασκορπισμένα σαν μια πεταλούδα, με τα εξωτερικά φτερά της να εκτείνονται σε μια βόρεια με βορειοανατολική και μια νότια με νοτιοανατολική κατεύθυνση. Όταν τους παρουσιάστηκε αυτό το ασυνήθιστο μοτίβο, κορυφαίοι επιστήμονες όπως ο Giuseppe Longo του Πανεπιστημίου της Bologna στην Ιταλία και ο Yuri Medvedev του ρωσικού Ινστιτούτου Εφαρμοσμένης Αστρονομίας, εστιάστηκαν σε δυο βασικές θεωρίες, ότι είτε δυο διαφορετικά αντικείμενα εξερράγησαν στον ουρανό επάνω από την περιοχή, είτε ένα αντικείμενο πέρασε από την ατμόσφαιρα, έκανε έναν κύκλο γύρω από τη γη και στη συνέχεια ξαναμπήκε στην ατμόσφαιρα από την περιοχή της Tunguska σε ένα δεύτερο πέρασμά του. Ο Edward Drobyshevski, ερευνητής φυσικός στη Ρωσική Ακαδημία Επιστημών στην Άγια Πετρούπολη, πιστεύει πως το τμήμα του κομήτη που δημιούργησε την έκρηξη συμπίεσε τα καύσιμά του με τη μορφή υδρογόνου με τρόπο που τα αέρια μετέτρεψαν το ουράνιο σώμα μέσα σε δευτερόλεπτα σε μια φλεγόμενη κόλαση.
Έφτασε στην θεωρία αυτή που εμπλέκει το υδρογόνο, όταν εστιάστηκε στη βασική χημεία και συγκεκριμένα στην ηλεκτρόλυση, δηλαδή στον διαχωρισμό του νερού σε υδρογόνο και οξυγόνο με τη χρήση του ηλεκτρικού ρεύματος. Το υδρογόνο που προκάλεσε την έκρηξη το 1908, όπως λέει ο Drobyshevski, πιθανότατα προέρχεται από την προηγούμενη ενσάρκωση του κομήτη, ως ένα μικρό τμήμα ενός φύλλου πάγου που βρισκόταν σε έναν δορυφόρο του Δία ή του Κρόνου. Με τον χρόνο, τα ισχυρά μαγνητικά πεδία του πλανήτη που φιλοξενούσε το φεγγάρι διαχώριζαν μερικά μόρια νερού που βρισκόταν στο φύλλο αυτό του πάγου κι έτσι παραγόταν υδρογόνο και φουσκάλες οξυγόνου που παρέμεναν παγιδευμένες στο εσωτερικό του. Όταν σχηματίστηκε αρκετό υδρογόνο μέσα στο φύλλο αυτό του πάγου, μια απευθείας σύγκρουσή του με έναν αστεροειδή θα το έκανε να εκραγεί και θα έστελνε θραύσματα πάγου γεμισμένου με φουσκάλες υδρογόνου στο διάστημα. (Το 1981 ο Drobyshevski δημοσίευσε μια έρευνα στην οποία πρότεινε πως πάγος πλούσιος σε υδρογόνο που βρισκόταν στον δορυφόρο Τιτάνα του Κρόνου, εξερράγη κάποια στιγμή περίπου 3000 με 10000 χρόνια πριν, εμπλουτίζοντας τη σύσταση των δακτυλίων του Κρόνου και πιθανώς εκσφενδονίζοντας κάποια τμήματα πάγου στο ηλιακό σύστημα).
Αυτά τα θραύσματα του πάγου θα περιδιάβαιναν στη συνέχεια το ηλιακό σύστημα, σύμφωνα με τον Drobyshevski, και περιστασιακά θα διασταυρωνόντουσαν με έναν πλανήτη όπως η Γη, όπως μπορεί να συνέβη το 1908. Αν προσθέσουμε μια σπίθα σε ένα τέτοιο θραύσμα και την τριβή από την είσοδό του στην ατμόσφαιρα, θα προκύψει μια γιγάντια, φυσικά αναπτυσσόμενη, εκρηκτική βόμβα πάγου. Όταν το μετέωρο της Tunguska πέρασε τη γήινη ατμόσφαιρα, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Drobyshevski, το 10 τοις εκατό το πάγου του εξερράγη. Αυτό στη συνέχεια έσπρωξε το κύριο μετέωρο πίσω στο διάστημα. Μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να εξηγήσει το ασυνήθιστο μοτίβο σε σχήμα πεταλούδας που παρουσιάζουν τα κατεστραμμένα δέντρα στην περιοχή, όπως προσθέτει.
Η υπόθεση του Drobyshenski είναι πολύ ενδιαφέρουσα και εξηγεί πολλά από τα στοιχεία που συναπαρτίζουν το μυστήριο της έκρηξης στην Tunguska, αλλά απέχει ακόμα πολύ από το να αποτελεί μια απόδειξη, σύμφωνα με άλλους ερευνητές που ασχολούνται με το αντικείμενο. Σε κάθε περίπτωση πάντως, η έρευνα αυτή μπορεί να μας προσφέρει σημαντικές πληροφορίες σχετικά με τα αντικείμενα που περνάνε κοντά από τη Γη και τους αόρατους κινδύνους που μπορούν να κρύβονται μέσα στο παγωμένο εσωτερικό τους.