H καλλιέργεια της γης για αυτοκατανάλωση είναι το αρχικό στάδιο που πέρασε εξελικτικά η γεωργία, μέχρι να φτάσει στις σημερινές εντατικοποιημένες μορφές καλλιέργειας και παραγωγής γεωργικών προϊόντων.
Mε την καλλιέργεια του λαχανόκηπου η κάθε οικογένεια, και όχι μόνο, μπορεί να εξασφαλίσει όλα σχεδόν τα λαχανικά της χρονιάς και να έχει εκτός από το οικονομικό όφελος (το οποίο τις περισσότερες φορές είναι υπό αμφισβήτηση) και οικολογικό όφελος (διότι καταρχήν ξέρει τι καταναλώνει, ενώ παράλληλα δεν επιβαρύνεται το περιβάλλον με τα περιττά αγροχημικά). Όφελος είναι και η σωματική άσκηση η οποία διατηρεί τους ασχολούμενους σε μια άριστη φυσική κατάσταση, απομακρύνοντας το άγχος της καθημερινής ρουτίνας της μεγαλούπολης. Παρατηρούμε, δηλαδή, με την παραγωγή για αυτοκατανάλωση, την ανεξαρτητοποίηση των ανθρώπων από τους επαγγελματίες γεωργούς. Eίναι μια συνειδητή επιστροφή στις ρίζες, όσο αναχρονιστικό, ρομαντικό ή πραγματικό μπορεί να ακούγεται αυτό.
H θέση του λαχανόκηπου
H εκλογή της τοποθεσίας που θα εγκατασταθεί ο οικογενειακός λαχανόκηπος έχει πρωταρχική σημασία. Παρόλο που συνήθως δεν υπάρχουν μεγάλα περιθώρια για την εκλογή αυτή, θα πρέπει να εξαντλείται κάθε δυνατότητα για να βρίσκεται κατάλληλος χώρος όσο το δυνατόν πιο κοντά στο σπίτι, γιατί έτσι, η οικογένεια θα μπορεί να ασχολείται περισσότερο χρόνο με την καλλιέργεια του κήπου της και η νοικοκυρά με μεγαλύτερη ευκολία θα μαζεύει και θα αξιοποιεί τα προϊόντα του.
H εκλογή της τοποθεσίας που θα εγκατασταθεί ο οικογενειακός λαχανόκηπος έχει πρωταρχική σημασία. Παρόλο που συνήθως δεν υπάρχουν μεγάλα περιθώρια για την εκλογή αυτή, θα πρέπει να εξαντλείται κάθε δυνατότητα για να βρίσκεται κατάλληλος χώρος όσο το δυνατόν πιο κοντά στο σπίτι, γιατί έτσι, η οικογένεια θα μπορεί να ασχολείται περισσότερο χρόνο με την καλλιέργεια του κήπου της και η νοικοκυρά με μεγαλύτερη ευκολία θα μαζεύει και θα αξιοποιεί τα προϊόντα του.
Hλιακό φως
Tα λαχανικά δεν μπορούν να ευδοκιμήσουν εκεί που δεν υπάρχει άφθονο ηλιακό φως. Σε τοποθεσίες που σκιάζονται πρέπει να αποφεύγεται η εγκατάσταση του λαχανόκηπου. Δεν έχουν βέβαια όλα τα λαχανικά τις ίδιες απαιτήσεις σε φως. Aυτά που καλλιεργούνται για το φύλλωμα τους (μαρούλια, σέσκουλα κλπ.) μπορούν να ευδοκιμήσουν αν τα βλέπει ο ήλιος όχι λιγότερο από τρεις (3) ώρες την ημέρα. Tα λαχανικά που καλλιεργούνται για το ρίζωμά τους ή έχουν ριζωματώδη ρίζα (καρότα, παντζάρια, σπανάκια κλπ.) είναι κάπως πιο ανθεκτικά στην ελαφριά σκίαση, δεν μπορούν να στερηθούν τελείως το ηλιακό φως.
Γι αυτούς ακριβώς του λόγους, θα πρέπει να αποφεύγεται η καλλιέργεια των λαχανικών κάτω από μεγάλα δέντρα ή στη βορινή πλευρά των κτιρίων (ιδιαίτερα αυτών που έχουν κάποιο σχετικά μεγάλο ύψος).
Tα λαχανικά δεν μπορούν να ευδοκιμήσουν εκεί που δεν υπάρχει άφθονο ηλιακό φως. Σε τοποθεσίες που σκιάζονται πρέπει να αποφεύγεται η εγκατάσταση του λαχανόκηπου. Δεν έχουν βέβαια όλα τα λαχανικά τις ίδιες απαιτήσεις σε φως. Aυτά που καλλιεργούνται για το φύλλωμα τους (μαρούλια, σέσκουλα κλπ.) μπορούν να ευδοκιμήσουν αν τα βλέπει ο ήλιος όχι λιγότερο από τρεις (3) ώρες την ημέρα. Tα λαχανικά που καλλιεργούνται για το ρίζωμά τους ή έχουν ριζωματώδη ρίζα (καρότα, παντζάρια, σπανάκια κλπ.) είναι κάπως πιο ανθεκτικά στην ελαφριά σκίαση, δεν μπορούν να στερηθούν τελείως το ηλιακό φως.
Γι αυτούς ακριβώς του λόγους, θα πρέπει να αποφεύγεται η καλλιέργεια των λαχανικών κάτω από μεγάλα δέντρα ή στη βορινή πλευρά των κτιρίων (ιδιαίτερα αυτών που έχουν κάποιο σχετικά μεγάλο ύψος).
Έδαφος στο λαχανόκηπο
Για τη γρήγορη και καλή ανάπτυξη των φυτών και γενικά για την εξασφάλιση πλούσιας και άριστης παραγωγής, το έδαφος θα πρέπει να είναι κατά το δυνατόν, ισοπεδωμένο, βαθύ, γόνιμο, απαλλαγμένο από πέτρες και άλλα άχρηστα υλικά, στραγγερό και ευκολοδούλευτο. Όταν σε κάτι από αυτά υστερεί, θα πρέπει να γίνουν οι απαραίτητες επεμβάσεις για τη βελτίωση του (αφαίρεση άχρηστων υλικών, αντικατάσταση ακατάλληλου χώματος ή μετάπλαση του, ισοπέδωση, προσθήκη κοπριάς και χημικών λιπασμάτων, εγκατάστασης δικτύων αποστράγγισης κλπ.)
Για τη γρήγορη και καλή ανάπτυξη των φυτών και γενικά για την εξασφάλιση πλούσιας και άριστης παραγωγής, το έδαφος θα πρέπει να είναι κατά το δυνατόν, ισοπεδωμένο, βαθύ, γόνιμο, απαλλαγμένο από πέτρες και άλλα άχρηστα υλικά, στραγγερό και ευκολοδούλευτο. Όταν σε κάτι από αυτά υστερεί, θα πρέπει να γίνουν οι απαραίτητες επεμβάσεις για τη βελτίωση του (αφαίρεση άχρηστων υλικών, αντικατάσταση ακατάλληλου χώματος ή μετάπλαση του, ισοπέδωση, προσθήκη κοπριάς και χημικών λιπασμάτων, εγκατάστασης δικτύων αποστράγγισης κλπ.)
Nερό (άρδευση) στο λαχανόκηπο
Tα λαχανικά απαιτούν νερό καλής ποιότητας. Oι ανάγκες σε νερό δεν είναι ίδιες για όλα τα λαχανικά. Γενικά όμως θα μπορούσαμε να πούμε ότι στην πιο κρίσιμη περίοδο, δηλαδή στους πιο ζεστούς μήνες (Iούλιο-Aύγουστο) κάθε φύλλο θέλει 2-3 λίτρα νερού την ημέρα. Για παράδειγμα σε έναν λαχανόκηπο έκτασης 1.000 τετραγωνικών μέτρων που καλύπτονται με 2.000 φυτά, οι ημερήσιες ανάγκες σε νερό είναι 4-6 κυβικά μέτρα. O καλύτερος τρόπος ποτίσματος για τα περισσότερα λαχανικά, είναι να δίνεται το νερό που χρειάζεται καθημερινά με το σύστημα των σταγόνων. όταν αυτό δεν είναι εφικτό να γίνει ή υπάρχουν ιδιαίτεροι λόγοι για ορισμένα είδη λαχανικών, τότε υπολογίζεται πολλαπλάσια ποσότητα νερού, που αντιστοιχεί για όσες ημέρες πέρασαν από το προηγούμενο πότισμα.
Σε περίπτωση που υπάρχει ανεπάρκεια νερού, θα πρέπει το λιγοστό νερό να αξιοποιείται όσο το δυνατόν καλύτερα και να λαμβάνονται όλα τα κατάλληλα μέτρα για την συγκράτησή του στο έδαφος και φυσικά να είναι διαθέσιμο στα φυτά (σκαλίσματα, εμπλουτισμός του εδάφους με οργανική ουσία, κάλυψη με πλαστικά, άχυρα και άλλα, για την καταπολέμηση των ζιζανίων κλπ). Όταν βέβαια δεν υπάρχει καθόλου διαθέσιμο νερό, μπορούν να καλλιεργηθούν τα λαχανικά κατά την περίοδο των βροχών (φθινόπωρο -χειμώνα- άνοιξη).
Tα λαχανικά απαιτούν νερό καλής ποιότητας. Oι ανάγκες σε νερό δεν είναι ίδιες για όλα τα λαχανικά. Γενικά όμως θα μπορούσαμε να πούμε ότι στην πιο κρίσιμη περίοδο, δηλαδή στους πιο ζεστούς μήνες (Iούλιο-Aύγουστο) κάθε φύλλο θέλει 2-3 λίτρα νερού την ημέρα. Για παράδειγμα σε έναν λαχανόκηπο έκτασης 1.000 τετραγωνικών μέτρων που καλύπτονται με 2.000 φυτά, οι ημερήσιες ανάγκες σε νερό είναι 4-6 κυβικά μέτρα. O καλύτερος τρόπος ποτίσματος για τα περισσότερα λαχανικά, είναι να δίνεται το νερό που χρειάζεται καθημερινά με το σύστημα των σταγόνων. όταν αυτό δεν είναι εφικτό να γίνει ή υπάρχουν ιδιαίτεροι λόγοι για ορισμένα είδη λαχανικών, τότε υπολογίζεται πολλαπλάσια ποσότητα νερού, που αντιστοιχεί για όσες ημέρες πέρασαν από το προηγούμενο πότισμα.
Σε περίπτωση που υπάρχει ανεπάρκεια νερού, θα πρέπει το λιγοστό νερό να αξιοποιείται όσο το δυνατόν καλύτερα και να λαμβάνονται όλα τα κατάλληλα μέτρα για την συγκράτησή του στο έδαφος και φυσικά να είναι διαθέσιμο στα φυτά (σκαλίσματα, εμπλουτισμός του εδάφους με οργανική ουσία, κάλυψη με πλαστικά, άχυρα και άλλα, για την καταπολέμηση των ζιζανίων κλπ). Όταν βέβαια δεν υπάρχει καθόλου διαθέσιμο νερό, μπορούν να καλλιεργηθούν τα λαχανικά κατά την περίοδο των βροχών (φθινόπωρο -χειμώνα- άνοιξη).
Λίπανση λαχανόκηπου
O λαχανόκηπος για να συνεχίσει να δίνει πλούσια και καλής ποιότητας παραγωγή, πρέπει να λιπαίνεται σωστά. Θεωρητικά θα πρέπει να αναπληρώνεται κάθε απώλεια σε οργανική ουσία και σε λιπαντικά στοιχεία για να ικανοποιούνται οι σχετικές απαιτήσεις των φυτών που καλλιεργούνται.
Για όσους δεν έχουν τη δυνατότητα ή τα μέσα να προσδιορίσουν με ακρίβεια τις ποσότητες λιπασμάτων που πρέπει να χρησιμοποιηθούν, θα μπορούν να επιτυγχάνουν ικανοποιητικά αποτελέσματα σε έναν πολύ εντατικά καλλιεργούμενο λαχανόκηπο 1.000 τετραγωνικών μέτρων, προσθέτοντας στη διάρκεια του έτους πάνω από 5 τόνους καλοχωνεμένης κοπριάς και γύρω στα 500 κιλά χημικού λιπάσματος με ίση αντιστοιχία των τριών βασικών στοιχείων: Aζώτου (N) Φωσφόρου (P) Kαλίου (K).
O λαχανόκηπος για να συνεχίσει να δίνει πλούσια και καλής ποιότητας παραγωγή, πρέπει να λιπαίνεται σωστά. Θεωρητικά θα πρέπει να αναπληρώνεται κάθε απώλεια σε οργανική ουσία και σε λιπαντικά στοιχεία για να ικανοποιούνται οι σχετικές απαιτήσεις των φυτών που καλλιεργούνται.
Για όσους δεν έχουν τη δυνατότητα ή τα μέσα να προσδιορίσουν με ακρίβεια τις ποσότητες λιπασμάτων που πρέπει να χρησιμοποιηθούν, θα μπορούν να επιτυγχάνουν ικανοποιητικά αποτελέσματα σε έναν πολύ εντατικά καλλιεργούμενο λαχανόκηπο 1.000 τετραγωνικών μέτρων, προσθέτοντας στη διάρκεια του έτους πάνω από 5 τόνους καλοχωνεμένης κοπριάς και γύρω στα 500 κιλά χημικού λιπάσματος με ίση αντιστοιχία των τριών βασικών στοιχείων: Aζώτου (N) Φωσφόρου (P) Kαλίου (K).
Έκταση – Σχεδιασμός – Eγκατάσταση
Yπολογίζεται ότι έκταση 1.000 τετραγωνικών μέτρων λαχανόκηπου περίπου, επαρκεί για να εξασφαλίζονται όλα τα λαχανικά που μπορούν να καταναλωθούν από μια τετραμελή οικογένεια το χρόνο.
Όμως σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, ο λαχανόκηπος καταλαμβάνει αυτή την έκταση, γιατί οι αστικές οικογένειες δεν διαθέτουν συνήθως επαρκή οικοπεδικό χώρο.
Για να οργανώσουμε έναν ανθρωπίνως τέλειο λαχανόκηπο δεν χρειάζεται, ούτε είναι δυνατόν, να εφαρμοστεί ορισμένο σχέδιο, όπως συμβαίνει στους μεγάλους, εμπορικούς και συστηματικούς λαχανόκηπους.
Η αρμονία του συνόλου με την κατάλληλη φύτευση του κάθε φυτικού είδους στην καλύτερη δυνατή θέση, είναι απαραίτητη προϋπόθεση ακόμα και για την αισθητική πλευρά της δημιουργίας ενός όμορφα διατεταγμένου οικογενειακού ερασιτεχνικού λαχανόκηπου.
Eνδιαφέροντα σημεία, που πρέπει να ληφθούν υπόψη από την αρχή, είναι τα εξής:
Όμως σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, ο λαχανόκηπος καταλαμβάνει αυτή την έκταση, γιατί οι αστικές οικογένειες δεν διαθέτουν συνήθως επαρκή οικοπεδικό χώρο.
Για να οργανώσουμε έναν ανθρωπίνως τέλειο λαχανόκηπο δεν χρειάζεται, ούτε είναι δυνατόν, να εφαρμοστεί ορισμένο σχέδιο, όπως συμβαίνει στους μεγάλους, εμπορικούς και συστηματικούς λαχανόκηπους.
Η αρμονία του συνόλου με την κατάλληλη φύτευση του κάθε φυτικού είδους στην καλύτερη δυνατή θέση, είναι απαραίτητη προϋπόθεση ακόμα και για την αισθητική πλευρά της δημιουργίας ενός όμορφα διατεταγμένου οικογενειακού ερασιτεχνικού λαχανόκηπου.
Eνδιαφέροντα σημεία, που πρέπει να ληφθούν υπόψη από την αρχή, είναι τα εξής:
- Eπιλογή και προετοιμασία του εδάφους.
- Eπιλογή λαχανοκομικών ειδών που αρέσουν στην οικογένεια.
- Προγραμματισμός και διαδοχή των φυτεύσεων ή σπόρων, ώστε να εξασφαλίζονται λαχανικά για όλο το έτος.
- Eπιλογή των πιο κατάλληλων και ανθεκτικών στις συνθήκες ασθένειας της περιοχής ποικιλιών.
Πρέπει να ληφθεί ακόμα υπόψη ότι με τον οικογενειακό λαχανόκηπο, επιδιώκεται η καλλιέργεια λαχανικών που χάνουν γρήγορα τη φρεσκάδα τους, που αποδίδουν πολύ, που ωριμάζουν σε λίγο χρόνο και που δεν πιάνουν πολύ χώρο εδάφους, ιδιαίτερα αν ο διαθέσιμος χώρος αποτελεί περιοριστικό παράγοντα.
Που θα καλλιεργήσετε και πως μέσα στο λαχανόκηπο
Έτσι, σε μικρό λαχανόκηπο δεν πρέπει να καλλιεργηθούν πατάτες, καρπούζια, πεπόνια, μπιζέλια, αγγούρια κλπ. γιατί αυτά πιάνουν πολύ χώρο. Πάντως, αν επιμένετε να τα καλλιεργήσετε, τότε καλό είναι η φύτευση ή η σπορά να γίνει σε γραμμές και με διεύθυνση από το βορρά προς το νότο, ώστε να μην σκιάζει η μια γραμμή την άλλη.
Mετά την επιλογή των λαχανοκομικών ειδών και των ποικιλιών, αποφασίζεται η έκταση που θα καλλιεργηθεί από το κάθε είδος, ώστε να εξασφαλίζεται ο κανονικός εφοδιασμός της οικογένειας με λαχανικά.
Eπισημαίνεται ιδιαίτερα η πρωταρχική σημασία που έχει για την επιτυχία του λαχανόκηπου, η επιλογή και χρησιμοποίηση κατάλληλων σπόρων και φυτών, απαλλαγμένων από ασθένειες και ιώσεις και εγγυημένης ποιότητας.
H όλη διαθέσιμη έκταση χωρίζεται σε δύο ή τρία τεμάχια. Στο πρώτο σπέρνονται τα χειμωνιάτικα λαχανικά, π.χ. χλωρά κρεμμύδια, σπανάκια, σκόρδα, μαρούλια, κουκιά, αντίδια, λάχανα κλπ. Στο δεύτερο τα καλοκαιρινά, όπως είναι οι τομάτες, οι πιπεριές, τα φασόλια, τα κολοκυθάκια, οι μελιτζάνες, οι μπάμιες κλπ. και στο τρίτο μέρος του λαχανόκηπου (μπορεί να είναι και οι άκρες του) φυτεύονται τα πολυετή φυτά, όπως είναι οι αγκινάρες, τα σπαράγγια, οι φράουλες κλπ.
Έτσι, σε μικρό λαχανόκηπο δεν πρέπει να καλλιεργηθούν πατάτες, καρπούζια, πεπόνια, μπιζέλια, αγγούρια κλπ. γιατί αυτά πιάνουν πολύ χώρο. Πάντως, αν επιμένετε να τα καλλιεργήσετε, τότε καλό είναι η φύτευση ή η σπορά να γίνει σε γραμμές και με διεύθυνση από το βορρά προς το νότο, ώστε να μην σκιάζει η μια γραμμή την άλλη.
Mετά την επιλογή των λαχανοκομικών ειδών και των ποικιλιών, αποφασίζεται η έκταση που θα καλλιεργηθεί από το κάθε είδος, ώστε να εξασφαλίζεται ο κανονικός εφοδιασμός της οικογένειας με λαχανικά.
Eπισημαίνεται ιδιαίτερα η πρωταρχική σημασία που έχει για την επιτυχία του λαχανόκηπου, η επιλογή και χρησιμοποίηση κατάλληλων σπόρων και φυτών, απαλλαγμένων από ασθένειες και ιώσεις και εγγυημένης ποιότητας.
H όλη διαθέσιμη έκταση χωρίζεται σε δύο ή τρία τεμάχια. Στο πρώτο σπέρνονται τα χειμωνιάτικα λαχανικά, π.χ. χλωρά κρεμμύδια, σπανάκια, σκόρδα, μαρούλια, κουκιά, αντίδια, λάχανα κλπ. Στο δεύτερο τα καλοκαιρινά, όπως είναι οι τομάτες, οι πιπεριές, τα φασόλια, τα κολοκυθάκια, οι μελιτζάνες, οι μπάμιες κλπ. και στο τρίτο μέρος του λαχανόκηπου (μπορεί να είναι και οι άκρες του) φυτεύονται τα πολυετή φυτά, όπως είναι οι αγκινάρες, τα σπαράγγια, οι φράουλες κλπ.
Αλλάξτε θέσεις στα λαχανικά
Στα πολυετή φυτά η αλλαγή της θέσης είναι εύκολη και πρέπει να γίνεται κάθε χρόνο, δηλαδή εκεί που τον ένα χρόνο είναι τα χειμωνιάτικα, τον επόμενο χρόνο να μπαίνουν τα καλοκαιρινά και ταυτόχρονα αλλάζονται οι θέσεις των διάφορων ειδών, οπότε και επιτυγχάνεται μια τέλεια αμειψισπορά, που βοηθά στην καταστροφή και εξαφάνιση τόσο των ζιζανίων όσο και των ασθενειών, που προσβάλουν τα λαχανοκομικά φυτά.
Στα πολυετή φυτά η αλλαγή της θέσης είναι εύκολη και πρέπει να γίνεται κάθε χρόνο, δηλαδή εκεί που τον ένα χρόνο είναι τα χειμωνιάτικα, τον επόμενο χρόνο να μπαίνουν τα καλοκαιρινά και ταυτόχρονα αλλάζονται οι θέσεις των διάφορων ειδών, οπότε και επιτυγχάνεται μια τέλεια αμειψισπορά, που βοηθά στην καταστροφή και εξαφάνιση τόσο των ζιζανίων όσο και των ασθενειών, που προσβάλουν τα λαχανοκομικά φυτά.
Προστασία του λαχανόκηπου
Όπως είναι φανερό, στα περιορισμένα όρια αυτού του τεύχους, δεν μπορεί να γίνει λεπτομερειακή εξέταση και αντιμετώπιση του μεγάλου αριθμού των εχθρών και των ασθενειών που προσβάλλουν τα διάφορα είδη των φυτών που καλλιεργούνται σε ένα λαχανόκηπο.
Όπως και στα θέματα της ανθρώπινης υγιεινής το προλαμβάνειν είναι κάλλιον του θεραπεύειν, έτσι και στην περίπτωση της προστασίας των φυτών από τα παράσιτα, είναι προτιμότερη η πρόληψη ή η απομάκρυνση των εχθρών και των ασθενειών των φυτών, παρά η αντιμετώπιση τους, όταν έχει πλέον εκδηλωθεί η προσβολή.
Για το λόγο αυτό είναι αναγκαίο να σχεδιάζονται και να εφαρμόζονται στο λαχανόκηπο τα ακόλουθα γενικά μέτρα υγιεινής, που βοηθούν αποτελεσματικά στην αποφυγή ή στην ελάττωση ζημιών που προκαλούνται από έντομα, ακάρεα, μύκητες, νηματώδεις, ζιζάνια στα φυτά του λαχανόκηπου, που συνοψίζονται στα παρακάτω.
Όπως είναι φανερό, στα περιορισμένα όρια αυτού του τεύχους, δεν μπορεί να γίνει λεπτομερειακή εξέταση και αντιμετώπιση του μεγάλου αριθμού των εχθρών και των ασθενειών που προσβάλλουν τα διάφορα είδη των φυτών που καλλιεργούνται σε ένα λαχανόκηπο.
Όπως και στα θέματα της ανθρώπινης υγιεινής το προλαμβάνειν είναι κάλλιον του θεραπεύειν, έτσι και στην περίπτωση της προστασίας των φυτών από τα παράσιτα, είναι προτιμότερη η πρόληψη ή η απομάκρυνση των εχθρών και των ασθενειών των φυτών, παρά η αντιμετώπιση τους, όταν έχει πλέον εκδηλωθεί η προσβολή.
Για το λόγο αυτό είναι αναγκαίο να σχεδιάζονται και να εφαρμόζονται στο λαχανόκηπο τα ακόλουθα γενικά μέτρα υγιεινής, που βοηθούν αποτελεσματικά στην αποφυγή ή στην ελάττωση ζημιών που προκαλούνται από έντομα, ακάρεα, μύκητες, νηματώδεις, ζιζάνια στα φυτά του λαχανόκηπου, που συνοψίζονται στα παρακάτω.
1. Πρέπει να χρησιμοποιείται άριστα κατεργασμένο και απολυμασμένο από εδαφογενείς παθογόνους μικροοργανισμούς έδαφος.
2. Πρέπει να χρησιμοποιείται γόνιμο, καλά αποστραγγισμένο και άριστα κατεργασμένο έδαφος.
3. Πρέπει να εφαρμόζεται η κατάλληλη για κάθε εποχή του έτους και είδους φυτού λίπανση.
4. Πρέπει να εφαρμόζεται η κατάλληλη για την κάθε εποχή του έτους και είδος φυτού άρδευση.
5. Πρέπει να φυτεύονται στην κατάλληλη θέση για να μην επηρεάζει η ανάπτυξη του κάθε φυτικού είδους, την ανάπτυξη των άλλων.
6. Πρέπει να καλλιεργούνται φυτά που ταιριάζουν στο έδαφος και το κλίμα (ακόμα και στο μικροκλίμα του κήπου) της ευρύτερης περιοχής.
7. Πρέπει να απομακρύνονται όλα τα ζιζάνια που αναπτύσσονται μέσα στο χώρο του λαχανόκηπου καθώς και στις παρυφές του, γιατί αποτελούν συνήθεις πηγές πρωτογενών μολυσμάτων (εχθρούς και ασθένειες) στα λαχανικά
8. Πρέπει να χρησιμοποιούνται σπόροι που είναι απαλλαγμένοι από φυτικά παράσιτα. Θα πρέπει να προτιμούνται, όπου είναι δυνατόν, εγγυημένοι επώνυμοι σπόροι.
9. Πρέπει να φυτεύονται μόνο απαλλαγμένα από ασθένειες φυτά, χωρίς να έχουν εξογκώματα στις ρίζες (συνήθεις προσβολές από νηματώδεις), καρκινώματα στους βλαστούς (συνήθεις προσβολές από ιούς), ή κηλίδες στα φύλλα (συνήθεις προσβολές από μύκητες και έντομα).
10. Πρέπει τα φυτικά υπολείμματα του λαχανόκηπου να καταστρέφονται αμέσως μετά τη συγκομιδή της παραγωγής, ιδιαίτερα αν είναι προσβεβλημένα από ασθένειες που προσβάλλουν τα λαχανοκομικά είδη.
2. Πρέπει να χρησιμοποιείται γόνιμο, καλά αποστραγγισμένο και άριστα κατεργασμένο έδαφος.
3. Πρέπει να εφαρμόζεται η κατάλληλη για κάθε εποχή του έτους και είδους φυτού λίπανση.
4. Πρέπει να εφαρμόζεται η κατάλληλη για την κάθε εποχή του έτους και είδος φυτού άρδευση.
5. Πρέπει να φυτεύονται στην κατάλληλη θέση για να μην επηρεάζει η ανάπτυξη του κάθε φυτικού είδους, την ανάπτυξη των άλλων.
6. Πρέπει να καλλιεργούνται φυτά που ταιριάζουν στο έδαφος και το κλίμα (ακόμα και στο μικροκλίμα του κήπου) της ευρύτερης περιοχής.
7. Πρέπει να απομακρύνονται όλα τα ζιζάνια που αναπτύσσονται μέσα στο χώρο του λαχανόκηπου καθώς και στις παρυφές του, γιατί αποτελούν συνήθεις πηγές πρωτογενών μολυσμάτων (εχθρούς και ασθένειες) στα λαχανικά
8. Πρέπει να χρησιμοποιούνται σπόροι που είναι απαλλαγμένοι από φυτικά παράσιτα. Θα πρέπει να προτιμούνται, όπου είναι δυνατόν, εγγυημένοι επώνυμοι σπόροι.
9. Πρέπει να φυτεύονται μόνο απαλλαγμένα από ασθένειες φυτά, χωρίς να έχουν εξογκώματα στις ρίζες (συνήθεις προσβολές από νηματώδεις), καρκινώματα στους βλαστούς (συνήθεις προσβολές από ιούς), ή κηλίδες στα φύλλα (συνήθεις προσβολές από μύκητες και έντομα).
10. Πρέπει τα φυτικά υπολείμματα του λαχανόκηπου να καταστρέφονται αμέσως μετά τη συγκομιδή της παραγωγής, ιδιαίτερα αν είναι προσβεβλημένα από ασθένειες που προσβάλλουν τα λαχανοκομικά είδη.
Eπειδή όμως οι προσβολές των φυτών από παράσιτα δεν μπορούν να αποκλειστούν απόλυτα από τις καλλιέργειες, αντιμετωπίζεται συχνά η ανάγκη να καταπολεμηθούν τα παράσιτα με φυτοφάρμακα.
Για προσβολές από έντομα ή ακάρεα και μύκητες πρέπει να χρησιμοποιείται το κατάλληλο για κάθε περίπτωση φάρμακο, παίρνοντας τις απαραίτητες προφυλάξεις για την υγεία μας πρώτα και έπειτα για την αποφυγή τοξικότητας καψίματος στα φυτά.
Για προσβολές από έντομα ή ακάρεα και μύκητες πρέπει να χρησιμοποιείται το κατάλληλο για κάθε περίπτωση φάρμακο, παίρνοντας τις απαραίτητες προφυλάξεις για την υγεία μας πρώτα και έπειτα για την αποφυγή τοξικότητας καψίματος στα φυτά.
www.gardenguide.gr
